Jakie środki indywidualnej ochrony osobistej powinien stosować personel medyczny podczas opieki nad pacjentem z podejrzeniem zakażenia SARS-CoV-2?
19 marca 2020 13:29
Jakie środki indywidualnej ochrony osobistej powinien stosować personel medyczny podczas opieki nad pacjentem z podejrzeniem zakażenia SARS-CoV-2?
Jak cytować: Rymer W., Wroczyńska A., Matkowska-Kocjan A.: COVID-19 – aktualny stan wiedzy. Med. Prakt., 2020; 3: 102–121
W związku z epidemią SARS-CoV-2 ECDC sugeruje, aby zestaw PPE zawierał co najmniej środki:
1) ochraniające drogi oddechowe – maski o standardzie Filtering Face Piece 2 (FFP2) lub 3 (FFP3)
2) zabezpieczające oczy – gogle lub przyłbica
3) ochraniające ciało – nieprzemakalny fartuch z długimi rękawami
4) ochraniające ręce – rękawiczki.
Placówki medyczne powinny być zaopatrzone w PPE o różnych rozmiarach.
Maski FFP2 i FFP3 powinien stosować personel sprawujący opiekę nad pacjentami z podejrzeniem lub potwierdzonym zakażeniem SARS-CoV-2. Powinny być one standardem wyposażenia w placówkach wyznaczonych do opieki nad takimi pacjentami. Po założeniu maski należy sprawdzić jej dopasowanie do twarzy – całe powietrze wdychane powinno przechodzić przez maskę. Owłosienie twarzy może przeszkadzać w prawidłowym stosowaniu maseczek. Do procedur medycznych, podczas których dochodzi do powstania aerozolu i możliwa jest droga powietrzna transmisji zakażenia, należy zakładać maski FFP3.
W razie braku masek FFP2 lub FFP3 wskazane jest stosowanie masek chirurgicznych, choć należy pamiętać o ich ograniczeniach (nie chronią przed powietrzną drogą transmisji patogenów) oraz częstej zmianie. Po nałożeniu maskę należy dopasować do twarzy za pomocą metalowego klipsa na nos, znajdującego się w górnej części maski. Maskę należy nałożyć tak, aby jak najszczelniej przylegała do twarzy, a nie luźno zwisała.
Kolejność zakładania PPE: należy zdezynfekować ręce, jako pierwszy założyć fartuch, następnie kolejno maskę, gogle/przyłbicę i – jako ostatnie – rękawiczki.
Gogle powinny być dopasowane do maski, nachodzić na nią. Rękawice powinny zakrywać nadgarstek i mankiety fartucha.
Zdejmowanie PPE: jest to procedura wymagająca szczególnej uwagi, ponieważ materiał zakaźny może się znajdować na zewnętrznej powierzchni PPE. Przy nieprawidłowym lub niestarannym zdejmowaniu PPE może dojść do przypadkowej kontaminacji i późniejszego zakażenia. Sprzęt jednorazowy zaraz po zdjęciu powinno się wyrzucić do kosza na odpady zakaźne. Sprzęt wielorazowy (np. przyłbica) należy po użyciu umieścić w pojemniku przeznaczonym na zanieczyszczony sprzęt medyczny i przed następnym użyciem poddać dekontaminacji zgodnie z zaleceniem producenta.
Jako pierwsze zdejmuje się rękawiczki (po uprzednim zdezynfekowaniu), w sposób minimalizujący kontaminację rąk. Następnie należy zdezynfekować ręce i założyć nową parę rękawiczek. Po założeniu nowej pary rękawiczek zdejmuje się fartuch. W tym celu należy chwycić tył fartucha i odciągając od ciała zanieczyszczoną przednią część, zawinąć do środka i wywinąć rękawy na zewnątrz (należy unikać dotykania przedniej zanieczyszczonej części fartucha). Ręce należy zdezynfekować. Następnie zdejmuje się gogle/przyłbicę, nie dotykając ich przedniej strony, po czym ponownie dezynfekuje ręce. Kolejne kroki to: zdjęcie maseczki (należy chwycić za paski i ostrożnie zdjąć maskę, uważając, aby nie dotknąć jej zewnętrznej powierzchni), dekontaminacja rąk, zdjęcie rękawiczek założonych przed zdjęciem fartucha i ponowna dekontaminacja rąk. Poszczególne kroki zdejmowania PPE przedstawiono w ramce 4. Jeśli przy zdejmowaniu PPE uczestniczy osoba asystująca, ona również powinna być ubrana w PPE (maskę chirurgiczną i rękawiczki) i stosować zasadę dekontaminacji rąk po każdej czynności przy zdejmowaniu PPE.
PPE należy założyć tuż przed wejściem na salę chorego oraz zdjąć w wyznaczonym miejscu przy wyjściu, przy którym powinny się znaleźć również kosz na jednorazowe PPE oraz sprzęt niezbędny do higieny rąk.
Kolejność zdejmowania środków ochrony indywidualnej
krok 1 → dezynfekcja rąk
krok 2 → zdjęcie rękawiczek
krok 3 → dezynfekcja rąk i założenie nowej pary rękawiczek
krok 4 → zdjęcie fartucha
krok 5 → dezynfekcja rąk
krok 6 → zdjęcie maski/przyłbicy
krok 7 → dezynfekcja rąk
krok 8 → zdjęcie maseczki
krok 9 → dezynfekcja rąk
krok 10 → zdjęcie rękawiczek
krok 11 → dezynfekcja rąk
